برای موفقیت در پروژه یا تولید هر محصولی، لازم است که مطابق با تغییرات بازار و نیازهای مشتریان پیش بروید. تکرار در انجام رویکردها یا فرآیندهای ارائه محصول، علاوه بر کنترل پروژه تاثیر زیادی هم در تکمیل آن دارد. این تکرار مکرر باعث می‌شود که شما بازخورد بهتر و سریع‌تری از مخاطبان خود بگیرید و انطباق بیشتری با درخواست‌های آنها ایجاد کنید. مدیریت پروژه چابک باعث می‌شود که شما تمام این کارها را به‌راحتی و به‌صورت دقیق و اصولی اجرایی کنید. این سبک مدیریتی نیازها، ویژگی‌ها و مزیت‌های زیادی دارد. آشنایی با مدیریت پروژه چابک شانس موفقیت شما در پروژه‌هایتان را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد، به همین دلیل در در این مقاله از ایریسا مگ اطلاعاتی را به شما ارائه می‌دهیم که به کمک آنها بتوانید به شناخت بیشتری در مورد مدیریت پروژه چابک دست پیدا کنید.
در این مقاله به بررسی موضوعات زیر می‌پردازیم:
- مدیریت پروژه چابک چیست؟
- ویژگی های مدیریت پروژه چابک
- مدیریت پروژه چابک چه مولفه‌هایی دارد؟
- نحوه اجرای مدیریت چابک
- مزایای استفاده از مدیریت پروژه چابک
مدیریت پروژه چابک چیست؟
مدیریت پروژه چابک یا Agile Management یک رویکرد تکراری درمورد کنترل پروژه‌هاست. در این نوع مدیریت پروژهها به بخش‌های کوچک‌تری به نام اسپرینت (تکرار) تقسیم می‌شوند. تیم توسعه هر پروژه این اسپرینت‌ها را بررسی می‌کنند تا از بازخورد کاربران باخبر شوند و در نهایت محصول ماهرانه و حرفه‌ای‌تری را وارد بازار کنند.
مدیریت پروژه چابک تمرکز کاملی روی تکامل و همکاری مستمر دارد؛ بنابراین برای سازمان‌هایی که با ضرب‌الجل‌های سریع، تغییر اولویت‌ها و مشارکت‌هایی با انعطاف‌پذیری بالا سر و کار دارند، گزینه بسیار مناسبی است. استفاده از مدیریت پروژه چابک سرعت نهایی‌کردن پروژه‌هایتان را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود که قبل از منسوخ‌شدن و کاهش نیاز بازار بتوانید از محصولتان بهره‌برداری کنید. آغاز کار این روش، مربوط به تولید محصولات نرم‌افزاری بود اما نتایجی که داشت باعث شد که کم کم در صنایع و سازمان‌های مختلف هم مورد استفاده قرار بگیرد.
ویژگی‌های مدیریت پروژه چابک
مدیریت پروژه چابک که به اختصار اجایل هم نامیده می‌شود، از جمله روش‌های مدرن برنامه‌ریزی و اجرای پروژه است. در مدیریت پروژه چابک، مراحل کار به بخش‌های کوچکی تقسیم‌شده و بین اعضای گروه منتشر می‌شود. از جمله ویژگی‌های اجرای مدیریت پروژه چابک در سازمان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استقرار سریع راه‌حل‌ها
- استفاده کارآمدتر از منابع
- انعطاف‌پذیری بیشتر
- تشخیص سریع مشکلات و رفع سریع آنها
- افزایش تعامل با کاربران
| بیشتر بخوانید: مدیریت ریسک چیست و چه کاربردی در سازمان دارد؟ |
مدیریت پروژه چابک چه مولفه‌هایی دارد؟
در مدیریت چابک، همکاری و الهام‌بخشی متقابلی بین اعضای تیم برقرار می‌شود اما با مدیریت آبشاری که دارای رویکردی خطی است، فرق دارد. با توجه به این که در این نوع مدیریت باید نسخه‌های مداومی از یک محصول ارائه شود تا بازخورد مخاطبان مورد بررسی قرار گیرد، لذا مراحل اجرای پروژه هم شامل سیکل‌های کوتاه و پر تکرار می‌شود. مولفه‌های اصلی مربوط به مدیریت پروژه چابک شامل موارد زیر می‌شوند:
- داستان‌های کاربری: این مولفه مربوط به داستان‌سرایی، توصیفی غیررسمی و معمول برای معرفی ویژگی‌های محصول است تا مخاطبان آشنایی بیشتری با آن پیدا کنند.
- اسپرینت‌ها: سیکل‌های تکراری و کوتاه مدتی هستند که برای توسعه محصول انجام می‌شوند. معمولا فاصله زمانی این سیکلها حدود 3 هفته است.
- جلسات استندآپ: در این جلسات اعضای تیم با هم مشورت می‌کنند و گزارشاتی از ارزیابی و پیشرفت پروژه ارائه می‌کنند.
- برد چابک: تخته یا بردی تهیه می‌شود تا به‌عنوان یک ابزار بتوان از آن برای مدیریت و پیگیری وظایف استفاده کرد.
- بک لاگ: شامل لیستی از وظایف و داستان‌های کاربری است که در انتظار انجام هستند.
نحوه اجرای مدیریت چابک
مدیریت پروژه چابک یک چارچوب کلی برای سازمان‌های مدرن در نظر می‌گیرد تا به کمک آن بتوانند در محیط‌های رقابتی و پویا فعالیت کنند. این رویکرد باعث ایجاد فرهنگ بهبود مسمتر در سازمان‌ها شده و تاکید زیادی بر سازگاری، شفافیت و رضایت مشتری دارد. اجرای مدیریت پروژه چابک در سازمان‌ها شامل مراحل زیر می‌شود:
- تمرکز بر نیاز مشتری: تمرکز روی درخواست‌ها و نیاز مشتریان باعث ارزش‌آفرینی برای محصول در طول چرخه عمر آن می‌شود و جزء مراحل اصلی مدیریت پروژه چابک سازمانی است.
- تشکیل تیمهای کوچک: برای اجرای این رویکرد سازمانی باید تیمهای کوچک و مستقلی در سازمان ایجاد کنید. این تیم‌ها به منظور توسعه محصول ایجاد می‌شوند تا با همکاری و تعامل مستمر باعث تولید محصولات باکیفیت شوند.
- ایجاد شبکه‌ای از تیمهای توسعه محصول: با ایجاد شبکه‌هایی از تیم‌هایی که در سازمان برای توسعه محصول تشکیل داده‌اید، تصمیم‌گیری‌ها آسان‌تر شده و تبادل اطلاعات آزادانه‌تر انجام می‌شود.
- تغییرپذیری و بهبود مستمر: در سازمان‌هایی با رویکرد مدیریتی چابک، به تغییرپذیری و بهبود مستمر محصول اهمیت داده می‌شود. در طی تولید و نهایی‌شدن محصول به نیازهای مشتری توجه شده و مشکلات موجود برطرف می‌شوند.
| بیشتر بخوانید: مدیریت عملکرد سازمانی چیست و چه کاربردی دارد؟ |
مزایای استفاده از مدیریت پروژه چابک
نقش مدیریت چابک در تغییر ساختار سازمان را نمی‌توان نادیده گرفت. مدیریت پروژه چابک مراحل کلی تولید محصول از تست تا تضمین کیفیت را شامل می‌شود و از مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پاسخگویی به تغییرات جهت اجرای سریع‌تر تغییرات متناسب با نیاز مشتری
- کاهش احتمال خرابی و ایجاد مشکلات بزرگ با کمک اسپرینت‌ها و بهبود کمبودها در طول اجرای پروژه
- تحویل پروژه موفق و متناسب با بودجه قبل از منسوخ شدن آن
در مدیریت پروژه چابک، نسخه‌های مختلفی از بازخورد مخاطبان بررسی می‌شود تا محصول نهایی در کمترین زمان ممکن و بدون نقص وارد بازار شود. در مدیریت پروژه چابک اعضای تیم‌ها تعامل و همکاری آزادانه‌ای با هم دارند که باعث ایجاد اعتماد و خلاقیت آگاهانه بین آنها می‌شود. در مدیریت اجایل امکان تطبیق پروژه با تغییرات به‌طور مستمر وجود داشته و گردش‌کاری بهینه و سریع در سازمان ایجاد می‌شود. در این رویکرد تیمهای توسعه محصول ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و این باعث بهبود فرآیند توسعه ساختار محصول می‌شود.
از مولفه‌های اصلی مدیریت پروژه چابک می‌توان به ارتباط مستمر با مشتریان اشاره کرد؛ این روند در Agile Management از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که با دریافت بازخوردهای مستمر تغییرات لازم به سرعت در محصولات اعمال شده و پروژه متناسب با بودجه دریافتی و قبل از منقضی‌شدن وارد بازارهای رقابتی می‌شود. انعطاف در مدیریت چابک از ویژگی‌های بارز آن محسوب می‌شود چرا که درصورت نیاز باید تغییرات لازم به سرعت و به‌صورت پی در پی انجام شوند. تغییرات ایجادشده در محصول توسط تیمهای توسعه اجرا شده و در بخش‌های کوچک با فاصله زمانی مشخص به سازمان ارائه می‌شوند، در نهایت نسخه‌ای که بیشترین مطابقت با نیازهای مشتریان را دارد به‌عنوان محصول نهایی معرفی می‌شود.