هویت دیجیتال چیست؟

امروزه هر پلتفرم آنلاینی از ابزارهای خاصی برای تایید هویت افراد در هنگام ورود به وب سایت خود استفاده می‌کنند. همین امر نیز باعث شده است که مفهومی تحت عنوان هویت دیجیتال معنا پیدا کند. هویت دیجیتال همان هویت آنلاین فرد یا سازمان است که از طریق فضای مجازی قابل دسترسی می‌باشد و از آن برای شناسایی افراد در اتصالات یا تراکنش‌های آنلاین از طریق کامپیوتر، تلفن‌های همراه یا سایر دستگاه‌های شخصی استفاده می‌شود. باتوجه‌به نقش بسیار مهمی که هویت دیجیتال در عصر حاضر ایفا می‌کند، تصمیم گرفتیم در این مقاله از ایریسا مگ به شکل ساده‌ای به شما بگوییم هویت دیجیتال چیست و چرا باید از هویت دیجیتال استفاده کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

در این مقاله به بررسی موضوعات زیر می‌پردازیم:

تعریف هویت دیجیتال

هویت دیجیتال که گاهی اوقات با عنوان شناسه دیجیتال نیز شناخته می‌شود، مفهوم جدیدی نیست و از زمان ظهور اینترنت شکل گرفته و وجود داشته است. اما اخیراً به دلیل افزایش دیجیتالی شدن تراکنش‌ها و فعالیت‌های در جریان، بیش از گذشته مورد توجه عموم قرار گرفته است. در ساده‌ترین حالت می‌توان گفت که هویت دیجیتال یک رابطه دو طرفه میان یک فرد و حضور دیجیتالی او در فضای آنلاین است و مشخص می‌کند که یک فرد به چه شکلی در فضای آنلاین نشان داده شود.
در واقع هویت دیجیتال مجموعه‌ای از ویژگی‌های قابل اندازه‌گیری است که با استفاده از آنها امکان شناسایی یک موجودیت خارجی که می‌تواند یک انسان، یک سازمان، یک برنامه نرم‌افزاری یا کامپیوتر باشد، توسط کامپیوترهای دیگر فراهم می‌شود. تقریباً هر فردی که از رایانه یا گوشی استفاده می‌کند و به اینترنت دسترسی دارد، نوعی هویت دیجیتال دارد که تنها منحصر به خود او است. هویت دیجیتال بسیار کارآمد است و به شما کمک می‌کند تا بتوانید تعاملات دولتی یا معاملات تجاری خودتان را با سرعت بیشتری پیگیری نمایید. اما در سمت مقابل نیز از امنیت بالایی برخوردار است و شما از کنترل بیشتری روی حریم خصوصی خودتان و نحوه استفاده یا به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصیتان در فضای آنلاین بهره‌مند می‌شوید.

بیشتر بخوانید: تعریف تحول دیجیتال یا دیجیتالی شدن فرایندهای کسب و کار چیست؟

برخی از رایج‌ترین شناسه‌های دیجیتال که می‌توانند باعث شکل‌گیری یک هویت دیجیتال در فضای آنلاین باشند عبارتند از:

  • نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد و سایر اطلاعات شخصی
  • شماره شناسنامه یا شماره ملی
  • اطلاعات مربوط به ورود به حساب‌های کاربری شامل نام کاربری و رمز عبور
  • آدرس ایمیل و رمز ورود آن
  • اطلاعات کارت‌های بانکی شما و سوابق خرید
  • رفتار شما در هنگام جستجو در یک موتور جستجو
  • و…

تعریف هویت دیجیتال

نکته: توجه داشته باشید که برخی از شناسه‌های دیجیتال تشکیل دهنده digital identity مثل شماره شناسنامه یا شماره کارت عابر بانک توسط سازمان دیگر به فرد اختصاص داده می‌شود اما برخی از این شناسه‌ها مثل آدرس ایمیل یا اطلاعات ورود به یک حساب کاربری توسط خود فرد ایجاد می‌شوند.

انواع مختلف هویت دیجیتال

همانطور که پیش‌تر نیز اشاره شد، تعیین یک تعریف مشخص درباره هویت دیجیتال کمی دشوار است و گاهاً ممکن است چندین شناسه دیجیتال مختلف با یکدیگر ترکیب شوند تا بتوانند یک هویت دیجیتال را شکل دهند. همین امر نیز سبب شده است تا تعریف یک دسته‌بندی و مرزبندی انواع هویت دیجیتال نیز کار چندان آسانی نباشد. اما در حال کلی ما می‌توانیم هویت‌های دیجیتال را در 4 دسته‌بندی مشخص قرار دهیم که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.

بیشتر بخوانید: انقلاب صنعتی چهارم و ارتباط آن با تحول دیجیتال

1. هویت دیجیتال به عنوان اعتبارنامه (Digital ID as credential)

این نوع از digital identity شامل اطلاعات خاصی می‌شود که می‌توانید از آنها برای شناسایی خودتان به‌صورت رسمی استفاده کنید. اطلاعات قرار گرفته در مدارک صادر شده توسط سازمان‌های رسمی دیگر مثل شناسنامه، گواهینامه رانندگی، گذرنامه و… در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. این اطلاعات شما را به‌عنوان یک شخصیت حقیقی یا حقوقی شناسایی کرده و در واقع به هویت آنلاین شما، اعتبار می‌دهد.

2. هویت دیجیتال به عنوان کاربر (Digital ID as user)

این نسخه از هویت دیجیتال با مجموعه اطلاعات مرتبط با رفتار دیجیتال شما مطابقت دارد و در بیشتر موارد شما به شخص مقابل خود و گاهاً شخص سومی مجوز دسترسی داشتن به این اطلاعات را می‌دهید. این افراد می‌توانند از این اطلاعات برای دادن یک هویت اختصاصی به شما استفاده کنند. شناسه‌هایی که این هویت را تشکیل می‌دهند عبارت‌اند از ترجیحات، عادات و اولویت‌های شما. به عنوان مثال، عادات مرور شما، وب سایت‌های موردعلاقه شما، خریدهای آنلاینتان، وبینارهایی که شرکت می‌کنید و… نمونه‌های هویت دیجیتال شما به عنوان کاربر هستند.

انواع مختلف هویت دیجیتال

3. هویت دیجیتال به عنوان یک شخصیت (Digital ID as character)

این نوع از هویت دیجیتال را خود فرد یا سازمان به‌منظور شناسایی منحصر به فرد خود به‌صورت آنلاین ایجاد می‌کند. بدین ترتیب فرد با استفاده از این نوع از هویت دیجیتال می‌تواند یک توضیح مناسب درباره خودش را ارائه داده و با دیگران تعامل داشته باشد. رایج‌ترین نمونه یک هویت دیجیتال به عنوان کاراکتر پروفایل‌های رسانه‌های اجتماعی است که توسط فرد ایجاد می‌شوند.

4. شناسه دیجیتال به عنوان سابقه (Digital ID as reputation)

این نوع هویت توسط نهادهای معتبر و مجاز جمع‌آوری می‌شود و حاوی اطلاعاتی درباره سابقه یا سوابق یک فرد در یک منطقه خاص است. سوابق تحصیلی، سوابق اشتغال، سوابق بیمه یا سوابق کیفری یک فرد که توسط نهادهای مشخصی ارائه می‌شوند را می‌توان در این دسته‌بندی هویت دیجیتال قرار داد.

دلایل نیاز به استفاده از هویت دیجیتال

دلایل نیاز به استفاده از هویت دیجیتال

در گذشته هویت ما عمدتاً براساس ویژگی‌های فیزیکی مثل اثر انگشت یا صدا شکل می‌گرفت. اما امروزه و با افزایش دیجیتالی شدن در جنبه‌های مختلف زندگی، نیاز به داشتن یک هویت دیجیتال بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. برای نیاز به استفاده از هویت جدید در عصر حاضر دلایل متعددی وجود دارد که در ادامه به بیان برخی از اصلی‌ترین آنها خواهیم پرداخت.

  • فرایند ایجاد هویت دیجیتال، یک فرایند ساده، ایمن و سریع است.
  • از شناسه های دیجیتال می‌توان برای گسترش دامنه خدمات آنلاین استفاده کرد.
  • هویت دیجیتال کمک می‌کند تا فرایند اشتراک گذاری و انتقال اطلاعات آسان‌تر و هدفمندتر شود.
  • هویت دیجیتال در مقایسه با هویت فیزیکی از امنیت بالاتری برخوردار است.
  • هویت دیجیتال امکان ذخیره تمام داده‌های موجود را در یک مکان واحد فراهم می‌کند.
  • شناسه های دیجیتال هزینه‌ها و تقاضاهای نظارتی را به شدت کاهش می‌دهد و به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا هزینه‌های اجرایی خود را کاهش دهند.

پاسخ به سوالات متداول شما درباره هویت دیجیتال

  • هویت دیجیتال چه تاثیری روی حریم خصوصی دارد؟
    هویت دیجیتال می‌تواند حریم خصوصی شما را تهدید کند. چراکه اطلاعات شما در فضای آنلاین قابل دسترسی است و محافظت از هویت دیجیتال همچنین به معنای حفظ حریم خصوصی شما می‌باشد.
  • چطور می‌توان هویت دیجیتال را تأیید کرد؟
    هویت دیجیتال را می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی از جمله ارائه مدارک شناسایی، ارسال کد از طریق پیامک یا ایمیل، استفاده از تکنولوژی‌های بیومتریک (مانند اثر انگشت یا تشخیص چهره) و غیره تایید نمود.
  • چه راهکارهایی برای مدیریت هویت دیجیتال وجود دارد؟
    مدیریت هویت دیجیتال می‌تواند شامل استفاده از منابع امنیتی مانند مدیریت رمزها، استفاده از خدمات مدیریت هویت (Identity Management Services) و استفاده از تکنولوژی‌های تشخیص دستگاه (Device Recognition Technologies) باشد.
  • چه عواملی می‌توانند به تخریب هویت دیجیتال منجر شوند؟
    عواملی مانند سرقت هویت، حملات سایبری، انتشار اطلاعات شخصی و استفاده نادرست از اطلاعات توسط اپلیکیشن‌ها و شرکت‌ها می‌توانند به تخریب هویت دیجیتال شما منجر شوند.
  • چه چالش‌هایی در زمینه مدیریت هویت دیجیتال وجود دارد؟
    چالش‌های مدیریت هویت دیجیتال شامل حفظ امنیت اطلاعات شخصی، مقابله با تقلب و سرقت هویت، تضاد بین حفظ امنیت و راحتی کاربران به صورت همزمان و مدیریت هویت در محیط‌های متعدد و متنوع می‌باشد.

به طور قطع تاکنون بارها اصطلاح هویت دیجیتال را شنیده‌اید و درباره معنا و مفهوم آن و دلایل نیاز به استفاده از هویت دیجیتال کنجکاو شده‌اید. در این مقاله از ایریسا مگ ما تلاش کردیم شما را با مفهوم هویت دیجیتال آشنا کرده و با ارائه توضیحاتی به شما کمک کنیم تا به درک بهتری درباره این خدمت و مزایایی که هویت دیجیتال می‌تواند برای شما داشته باشد، دست پیدا کنید. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد.